Abraham Sends Eliezer to Find a Wife for Isaac
- Written by:
- Itzik Manger
- Translated by:
- Murray Citron
- Published:
- Spring 2018
- Part of issue number:
- Translation 2018
“Abraham Sends Eliezer to Find a Wife for Isaac” is a retelling of a well-known Bible story. The translator has learned about anachronism from Itzik Manger.
Abraham Sends Eliezer to Find a Wife for Isaac
“Eliezer, my trusted old serving man,
Time to be on your way.
Take your laptop and go ye forth
To the internet café.
Find a wife for Isaac my child—
One in a million she should be,
As beautiful as the sun by day,
With a bundle of equity.
For Isaac my boy is my life and joy,
You know what the story is,
I nearly had to mourn him once,
You read it in Genesis.”
Eliezer hums and mumbles, “Yes,”
And grins in his yellow beard,
And stuffs in his knapsack a packet of lox,
Three bagels with cream cheese spread,
Some hard-boiled eggs, a couple of kugels,
A laptop, a modem, a Starbucks card,
And a mickey of kosher slivovitz—
For an old man the internet’s hard.
“Sir, have a good one,” and he goes.
He walks past the traffic lights.
The evening is blue and cool,
As the prophet writes.
Abraham watches after him
Till the servant vanishes
On the crowded sidewalk somewhere there,
Where the busy people press.
Mother Sarah now appears,
Round her head her kerchief glows.
“Abraham, mazl-tov,” Sarah says,
And she moves her wings and goes.
“Mazl-tov, Sarah,” Abraham says,
And his voice is sad and mild.
“Behold, you were not programmed to
The chuppah to lead your child.”
He takes a pocket khumesh out
And reads the verse aloud:
“Chaye Sarah . . .” A falling star
Gets hidden in a cloud.
Abraham our father wonders if
He could be comforted
By the blue and tender night—
As the poet said.
אַבֿרהם שיקט אליעזרן זוכן פֿאַר יצחקן אַ װײַב
"אליעזר, מײַן אַלטער געטרער קנעכט,
נעם דעם שטעקן אין דער האַנט,
שפּאַן אײן דײַנע אַלטע געטרײַע פֿיס
און לאָז דיך איבערן לאַנד!
זוך אױס פֿאַר מײַן יצחקלען אַ װײַב,
זי זאָל זײַן אײנע אין דער װעלט,
שײן זאָל זי זײַן װי די זון בײַטאָג
און זי זאָל האָבן אַ קניפּל מיט געלט!
װײַל יצחקל איז מײַן אױג אין קאָפּ,
.איך האָב אים קױם אױסגעװײנט
דו װײסט עס אַלײן, מײַן געטרײַער קןעכט,
װײַל דו האָסט עס אין חומש געלײנט".
דער אַלטער עליעזר באָמקעט׃ "יאָ"
און סמײכלט אין דער באָרד אַרײַן
און שטופּט אין אַלטן רוקזאַק אַרײַן
צװײ פֿלעשער מיט רױטן װײַן,
די רעטשענע קיכלעך באַשיט מיט מאָן,
װאָס מען האָט פֿאַר אים אָנגעגרײט,
צען האַרטע אײער, אַ געבראָטן עוף־
דער װעג איז לאַנג און ברײט.
"רב אַבֿרהם, אַ גוטן!" – און ער גײט;
אין דרױסן דעמערט דער שליאַך.
די דעמערונג איז בלאָ און קיל,
װי ס'טרעפֿט זיך אין תּן"ך.
אַבֿרהם אָבֿינו קוקט אים נאָך
און זעט װי דער קנעכט פֿאַרשװינדט
צװישן די װײַנשלבײמער אין טאָל
אױף די פֿליגלען פֿונעם װינט.
פֿלאַטערט די מוטער שׂרה פֿאַרבײַ
און איר שטערנטיכל לײַכט׃
"אַװראַמל, מזל־טובֿ!" — און פֿאַרשװינדט,
זײַנע אױגן װערן טריב און פֿײַכט.
און ס'פֿלאַטערט זײַן אַלטע, גראָע באָרד
װי, להבֿדיל, אַ טיכל אין װינט׃
"מזל־טובֿ, שׂרה! נישט געװען באַשערט,
זאָלסט פֿירן צו דער חופּה דײַן קינד".
ער נעמט פֿון דער זשופּיצע ס'חומשל אַרױס,
און לײענט די סדרה אױף אַ קול׃
"חײ שׂרה" — אַ שטערן פֿאַלט
און װערט געניזוקט טיף אין טאָל.
אַבֿרהם אָבֿינו פֿאַרטראַכט זיך און שװײַגט
די אױגן געװענדט צו דעם שליאַך.
די נאַכט איז בלאָ און סאַמעטן־קיל,
װי ס'טרעפֿט זיך אין תּן"ך.
ITZIK MANGER (1900–1968) was among the most popular Yiddish poets of the twentieth century. He was born in Czernowitz, in the Balkans, and moved to Warsaw, then to Paris, North Africa, and England, staying a jump ahead of the Germans. After the war he moved to New York and finally to Israel, where he died. His most distinctive work is Khumesh lider, a verse retelling of Bible stories, with the events reset in Galicia and the characters given feelings beyond the terse biblical narratives.
MURRAY CITRON is a grandfather who lives in Ottawa. His translations from Itzik Manger have appeared in print and online in periodicals in England, Canada, and the United States, including Pakn Treger. His bilingual chapbook of Manger translations was issued in Ottawa.