A Train

Written by:
Moyshe Kulbak
Translated by:
Daniel Kennedy
Published:
Spring 2018
Part of issue number:
Translation 2018

This poem is the first part of his book-length faux-epic poem Disner tshayld harold (a reference to Lord Byron’s Childe Harold’s Pilgrimage), which follows the adventures of a young intellectual, lyulkeman (Pipe-man), as he moves from the East to the vast metropolis of Berlin to seek his fortunes. The first step he must take to reach the modern world is to board the train.

1

אַ באַן. אַ פֿענצטער. אַ פּאָנעם קװעלט.

אַ ליולקע צװישן סטײַפֿע ליפּן.

אַ יונג האָט זיך געלאָזן אין דער װעלט

מיט גאָרנישט, בלױז מיט גאַנצע ריפּן.

אין קעשענע אַ בינטל װילדע לידער,

אַ פּעקל פּאַפּיראָסן און אַ העמד׃

אַזױ האָט זיך דאָס שנײַדערל — זײַן טאַטע — מיט אַ סידער

אַמאָל געלאָזן אין דער פֿרעמד.

די רעדער רודערן — טאַך־טאַך־טאַך־טאַך,

און מאַכטן בײַטן זיך, און מעלוכעס שװעבן!

— ס'איז גוט, — האָט ער געטראַכט, — עס איז אַ זאַך,

װאָס מענטשן שלאָגן זיך אין לעבן...

2

אין װאַגאָן — דאָס קױדערװעלש פֿון דער מעדינע׃

דאַמען — בידעמײַער, טיפֿזיניקע ברילן,

אַ לאַמפּעס פֿון אַ גענעראַל אונטער אַ פּעלערינע,

אַ לאַנגער װאָרץ אַ פּױלישער אין האָנער און אין װילן.

און יעדער אױג קוקט שטאַר װי אַ לאָרנעט,

געלײמט אַף אײביק, פּונקט פֿאַרבליבן

ס'איז פֿון איטלעכן אַ קערפּער אַ מאַקעט,

נאָר דער מענטש האָט זיך אַרױסגעקליבן.

די בורזשואַזיע קלעטערט אַף די באַנען

און רײַסט זיך שװײַגנדיק צו רוסלאַנדס טיר,

און ער איז מיט דער ליולקע דאָ געשטאַנען —

אַ װאַגאַבונד, אַ ליולקעמאַן, אַ פּאַסאַזשיר...

3

האַרבסט. הױל. אַ קעלבל באַ אַ קרענעצע.

מיט װעלדער-בלױ — די נאַסע װײַט באַפֿאָרבן.

געשלעפּט האָט זיך דער טױטער צוג צום גרענעץ

און איז אַף יעדער סטאַנציע אָפּגעשטאָרבן.

אַ כאָרעװער װאָקזאַלכל. שטיל. שפּעט.

דער רעגן װאַשט די טעלעגראַפֿן־דראָטן.

און דאָך — פֿאַרבײַ די שױבן גײט אַדורך אַ שאָטן,

און ס'שלײַכט אַדורך אַ שטאָלענער באַגנעט.

אַ באָלשעװיק! דאָס פּאַפּירעסל אין די צײנער.

די אױגן — קאָסעװאָקלעכע. ער היט.

און אין װאַגאָן האָט ליולקעמאַן בלױז אײנער

זיך רויִק צוגעהערט צו זײַנע טריט.

4

ס'האָט נײַנצן יאָר דער בראַװער ליולקעמאַן

געלײענט שײנע לידער און ראָמאַנען,

ביז ס'האָט די װעלט אים אױסגעזען װי אַ ראָמאַן,

װי בירגערקריג איז אױך פֿאַראַנען,

ס'איז מאָדנע גוט אַרומצוגײן און הערן,

װי ס'קלינגען לאָזונגען, װי ס'שאָרכען פֿאָנען,

װי געשפּרעכן פֿירן קלײנע רעװאָלװערן —

עס איז אַ מײַסע פֿון נאַט פּינקערטאָנען.

און טרעסקעט דורך די גאַסן אַ פֿאַרעלטערטער האַרמאַט,

אַ רײַטשע קאַסקע װאַלגערט זיך אין רינע,—

איז ליולקעמאַן אין פֿעדערן. און אױב ער איז נאָך זאַט,

איז ער אַ פֿאַרטיקער רינאַלדאָ רינאַלדיני.

5

און פּלוצלינג זיצט ער אין װאַגאָן, ער פֿאָרט שטודירן

קײן אײראָפּע. אַ יעדער צו זײַן פֿאַך׃ אַ פֿױגל זינגט,

אַ באָלשעװיק מאַכט רעװאָליוציעס, און ליולקעמאַן מוז אומבאַדינגט שטודירן.

דער טאָג פֿאַרגײט. שאָלענע קאָלירן.

אַלץ שלינגען פֿון דער געגנט אױס די הײסע אױגן׃

אַ יאָדלע אַ װײַסרוסישע אין טאָל. אַ בריק,

אָט איז אַ מוטנע טײַכל פּלוצלינג דורכגעפֿלױגן,

און ס'יאָגן אײַליק טעלעגראַפֿן־סלופּעס אַף צוריק.

עס ענדיקט זיך די הײם! און אױב דיך מאַטערט װאָס און מאַנט,

דו שװײַג, מײַן פֿרײַנט, װי אַלע אין װאַגאָן דאָ שװײַגן,

װי ס'שװײַגן דאָרטן װײַט, באַם װײַסן האָריזאָנט,

דרײַ זילבערלעכע סאָסנעס, אײנציקע, אָן צװײַגן...

1

A train. A window. A beaming face.

A pipe between clenched lips.

A boy sets off into the world

With nothing, bar his healthy ribs.

A bundle of wild poems in his pocket, 

A pack of cigarettes, and the shirt on his back:

That’s how the tailor, his father, had once set off—siddur in hand—into the unknown.

Wheels in motion—clickety-clack, clickety-clack, 

Shifting jurisdictions, gliding nations!

It’s good, he thought, it’s something:

These lives and altercations.

2

In the carriages—the din of local patois:

Biedermeier ladies, an air of erudition, 

General’s trouser stripes, a cape to top it off,

A mustachioed Pole, of honor and volition.

Each eyeball fixed like a monocle, 

Frozen for eternity, as though bereft

Of all but the body’s hollow shell, 

The human inside having long since left.

They climb aboard, the bourgeoisie 

For Russia’s door, they longed,

While he stood there, pipe in hand—

Passenger—Pipe-man—vagabond . . . 

3

Autumn. Bare. From a well a young calf drinks.

Damp horizons, blue-tinged treetops.

The dead train crawls toward the border, 

Breathing its last at every stop,

Rain lashing the telegraph poles.

A little station lies in ruins. Quiet. Late. 

What’s this?—a shadow darkens the windows,

Slinking past with a steel bayonet . . . 

A Bolshevik! A cigarette clamped between teeth, 

Cross-eyed patrolman on his beat. 

Pipe-man, alone of all the passengers,

Listens to the sound of these feet.

4

 

For nineteen years this good Pipe-man,

Has devoured countless poems and books,

Until the world itself began to seem like a novel.

It’s strangely good to stroll and hear

The rustle of flags, slogans of glory,

Little revolvers exchanging words,

Like being in a Nat Pinkerton story. 

In the street artillery still clatters,

German ordnance lies in smithereens—

And by the time he’s had his fill, Pipe-man is ecstatic.

Like a regular Rinaldo Rinaldini.

5

Suddenly here he sits in a carriage; he’s off to college,

To Europe. Each to his own profession: a bird sings,

A Bolshevik makes revolutions, and Pipe-man must, at all costs, seek knowledge.

Steely hues. The day is ending.

The eyes swallow up everything that whizzes past: 

Restless telegraph masts,

A grove of Belarusian firs,

A valley, a bridge, passing out of view,

Muddy streams, all ablur,

Home is coming to an end! And if this should pain you—

Be still, like the others. Take your chances

With silence, like the three silvery pine trees

On the white horizon, alone, without branches . . . 

MOYSHE KULBAK (1896–1937) was born in Smorgon, a city located halfway between Vilna and Minsk in what is now Belarus. Best known today for his novels The Zelmenyaners and Meshiekh Ben Efrayim, Kulbak was also a versatile poet and dramatist.

DANIEL KENNEDY is a translator based in Rennes, France. He currently serves as managing editor for translations at In geveb: A Journal of Yiddish Studies. His first translated book, Warsaw Stories, a volume of H. D. Nomberg’s short stories, was recently published by the Yiddish Book Center's White Goat Press.